Kraje i organizacje należące do GIBF — formalnie nazywane Członkami — reprezentują rządy i instytucje z całego świata.
W skład sieci wchodzą również setki instytucji publikujących badania na temat bioróżnorodności oraz tysiące wolontariuszy, którzy dołączyli w ramach programów nauki obywatelskiej z różnych stron świata.
Kto może dołączyć
Protokół ustaleń (MOU) GIBF określa formalne stosunki członków z siecią. Zgodnie z warunkami MOU, członkami mogą być
- kraje
- gospodarki
- organizacje rządowe lub międzynarodowe
- organizacje o zasięgu międzynarodowym
Członkowie muszą podpisać MOU i wyrazić zamiar przestrzegania zawartych w nim postanowień.
Kraj staje się Członkiem GBIR poprzez podpisanie Protokołu ustaleń GIBF, co jest aktem dobrowolnym i niewiążącym, poprzez który kraje wyrażają zgodę na ogólne zasady bezpłatnego i otwartego dostępu do danych o bioróżnorodności. Podpis może złożyć minister lub starszy urzędnik odpowiedniego departamentu rządowego lub wyznaczonej agencji krajowej.
Dlaczego warto dołączyć? Jakie są korzyści z członkostwa w GBIF?
W przypadku rządów, formalne członkostwo w GIBF zapewnia pracownikom ministerstwa i naukowcom szereg oficjalnych i nieoficjalnych współprac z międzynarodową wspólnotą praktyków, której członkowie mogą dostarczyć profesjonalną i techniczną wiedzę, która pomaga w zaspokajaniu krajowych potrzeb i zobowiązań w zakresie różnorodności biologicznej.
Możliwości płynące z członkostwa obejmują:
- Udział w projektach mentorskich i szkoleniowych w ramach Programu wsparcia na rzecz rozwijania potencjału GBIF
- Udział w programach takich jak BID (Informacje o bioróżnorodności na rzecz rozwoju) oraz BIFA (Fundusz informacji o bioróżnorodności dla Azji)
- Rozwój współprac i strategii regionalnych
- Nawiązanie relacji zawodowych z pozostałymi członkami GIBF oraz z Sekretariatem
- Otwarty dostęp do źródeł informacji oraz narzędzi do rozwijania krajowej bazy informacji o bioróżnorodności
Rozdzielna struktura GBIF działa dzięki wysiłkom członków w zakresie koordynacji własnych sieci w celu mobilizowania i wykorzystywania danych pierwotnych dotyczących różnorodności biologicznej. Naukowcy i decydenci mogą następnie uzyskać dostęp i wykorzystać najlepsze dostępne dane i wykorzystywać je do zwrócenia uwagi na priorytetowe kwestie w zakresie krajowej bioróżnorodności.
Członkowie GIBF, którzy gromadzą dane z narodowych instytucji, pomagają krajowi wywiązać się z zobowiązań i przyczyniają się do postępów w zakresie celów i wskaźników Konwencji ONZ o różnorodności biologicznej (CBD).
Dane z sieci GBIF przyczyniają się również do realizacji celów zrównoważonego rozwoju ONZ (SDGs), nie tylko w ramach ochrony życia na lądzie i pod wodą, ale także celów i wskaźników dotyczących bezpieczeństwa żywnościowego, środków utrzymania, zdrowia ludzkiego i skutków zmian klimatycznych. Zaangażowanie GBIF na skalę światową w inne wielostronne umowy i procesy może również wspomagać zaangażowanie członków w działania na skalę krajową: wsparcie inicjatyw takich jak Międzyrządowa Platforma Naukowo-Polityczna Dotycząca Bioróżnorodności i Usług Ekosystemowych (IPBES).
Węzły GIBF koordynują również swoje własne działania i podejmują współprace w ramach sześciu grup regionalnych. Te ustawienia dają personelowi węzłów możliwość zdobywania umiejętności i dzielenia się doświadczeniem, najlepszymi praktykami i strategiami w zakresie wykorzystywania otwartych danych dotyczących różnorodności biologicznej.
Kraje będące członkami GBIF często prowadzą własne strony internetowe i portale danych otwartego dostępu, w tym proste portale hostowane. Te narzędzia mogą pomóc w informowaniu miejscowych naukowców, badaczy, obywateli i decydentów w zakresie bioróżnorodności, jednocześnie stosując się do międzynarodowych zobowiązań i wymagań w zakresie wiedzy na temat różnorodności biologicznej.
Jak dołączyć
1. Wybierz odpowiednią kategorię członkostwa
GBIF oferuje trzy kategorie członkostwa. Dwa pierwsze są skierowane do krajów, trzecie jest dostępne dla wszystkich pozostałych organizacji.
- Członkowie głosujący to kraje, które przestrzegają postanowień zawartych w MOU i wnoszą wkład finansowy do rocznego budżetu GIBF. Ci członkowie mają prawo głosu w Radzie Zarządzającej GIBF, a także czerpią inne korzyści.
- Kraje stowarzyszone nie wnoszą jeszcze wkładów finansowych do GIBF. Kraje stowarzyszone mogą brać udział w obradach Rady Zarządzającej, ale nie mogą na nich głosować. Kraje mogą tymczasowo utrzymywać status Kraju stowarzyszonego do pięciu lat po podpisaniu MOU. Podczas tego okresu, kraj może zostać Członkiem głosującym, Obserwatorem lub może zrezygnować z członkostwa GIBF.
- Pozostali członkowie stowarzyszeni to organizacje międzynarodowe, organizacje rządowe, inne organizacje o zasięgu międzynarodowym oraz gospodarki, które są gotowe przestrzegać postanowień zawartych w MOU. Ich przedstawiciele mogą uczestniczyć w Radzie Zarządzającej GIBF, zatwierdzać publikowanie danych i brać udział w posiedzeniach regionalnych, programach mentorskich i szkoleniowych oraz w innych działalnościach. Nie spełniają jednak wymagań do zostania Członkiem głosującym i nie są zobowiązane do wnoszenia wkładów finansowych.
2. Wyślij list intencyjny
Aby zostać Członkiem GBIF, odpowiednia organizacja rządowa, lub starszy reprezentant organizacji, powinien wysłać oficjalny list intencyjny do Przewodniczącego Rady Zarządzającej (wzór poniżej), w którym wyrazi chęć podpisania protokołu ustaleń.
- Wzór listu intencyjnego dla Członków głosujących
- Wzór listu intencyjnego dla Członków stowarzyszonych
- Wzór listu intencyjnego dla organizacji/gospodarek
W liście należy zaznaczyć, że kraj/organizacja zgada się z postanowieniami zawartymi w MOU a w szczególności powinno się podkreślić chęć utworzenia Węzła Członkowskiego, dzielenia się danymi o bioróżnorodności oraz aktywnego uczestniczenia w realizowaniu programu pracy GIBF.
List intencyjny podpisany przez ministra lub ministerstwo powinien zawierać informacje na temat agencji lub instytucji, która została wyznaczona do podpisania protokołu ustaleń i reprezentowania kraju w Radzie Zarządzającej GIBF.
Jeśli kraj chce zostać Członkiem głosującym musi dodatkowo wyrazić gotowość wnoszenia wkładu finansowego na rzecz GIBF, jak określono w punkcie 9 MOU, oraz ustalić szczegóły w porozumieniu finansowym z Sekretariatem.
Komitet Wykonawczy GIBF rozważy wszystkie petycje dotyczące statusu członkostwa i zadecyduje, czy wniosek spełnia wymogi MOU oraz Regulaminu GIBF. Jeśli petycja zostanie rozpatrzona pozytywnie, przesłana zostanie kopia podpisanego MOU. W przypadku Członkostwa z prawem do głosu Sekretariat określi dodatkowo wkład finansowy w porozumieniu finansowym.
Więcej informacji na temat procedury można znaleźć w art. IV – Wymagania związane z członkostwem w Regulaminie zatwierdzonym przez Radę Zarządzającą.
Potencjalni członkowie powinni nadsyłać listy intencyjne na adres:
Przewodniczący Rady Zarządzającej GIBF Sekretariat GIBF Universitetsparken 15 DK-2100 Kopenhaga Ø Dania
Pytania dotyczące uczestnictwa można kierować do dyrektora GBIF, Joe Millera.
3. Podpisz protokół ustaleń (MOU)
Po otrzymaniu i zatwierdzeniu przez Komitet Wykonawczy GBIF petycji o dołączeniu do GIBF wyrażonej w liście intencyjnym wnioskodawca zostanie poinformowany o decyzji, a wyznaczony minister, urzędnik lub inny przedstawiciel może podpisać MOU.
Po otrzymaniu podpisanego protokołu ustaleń kraj lub organizacja staje się Członkiem GIBF i otrzymuje informacje o kolejnych krokach, w tym o powołaniu szefa delegacji i osoby zarządzającej węzłem (szczegóły o rolach i ich obowiązkach).
